شنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۲ ساعت ۰۹:۱۵
پيشگيري از آفت به دليل عوامل متعدد ايجاد كننده آن كار ساده اي نيست. با اين حال رعايت برخي نكات به شما كمك خواهد كرد تا كمتر دچار آفت شويد.
به گزارش افکارنیوز، آفت بدون شك شايع ترين و دردناك ترين زخم هاي حفره دهان است و افراد بسياري به طور روزمره با دردسرهاي ناشي از آفت دست به گريبان هستند. پرسشي كه براي اغلب افراد پيش مي آيد اين است كه آفت اساساً چيست و چطور ايجاد مي شود. مهمتر از همه اينكه چطور بايد آفت را درمان كرد. اگر شما هم از جمله افرادي هستيد كه زياد آفت مي زنند به احتمال فراوان پاسخ پرسش هاي خود را در اين مقاله خواهيد يافت.
آفت چيست؟
آفت زخمي است كوچك و كم عمق كه در بافت هاي نرم حفره دهان (مثلاً داخل گونه، مخاط داخلي لب ها يا روي كام نرم) يا در قاعده زبان تشكيل مي شود. برخلاف زخم هاي تبخال، آفت هرگز روي سطح خارجي لب ايجاد نشده و مسري هم نيست. آفت زخمي است گرد يا بيضي شكل كه مرگز آن سفيد يا زرد بوده و حاشيه آن سرخ رنگ است. معمولاً يكي، دو روز قبل از تشكيل آفت شما در همان ناحيه احساس سوزش يا خارش خواهيد داشت. اين زخم معمولاً بسيار دردناك است و اغلب غذا خوردن و گاهي صحبت كردن را با مشكل روبرو مي كند. از ابتداي تشكيل آفت تا اواسط دوره آن، درد افزايش يافته و پس از آن به تدريج كاهش مي يابد. دوره آفت معمولاً يك و گاهي ۲ هفته است و پس از طي اين دوره خود به خود بدون بر جاي گذاشتن اثري بهبود مي يابد. آفت ها اغلب كوچك هستند اما برخي افراد دچار آفت هاي بزرگي مي شوند كه بزرگتر و گودتر از آفت هاي كوچك بوده (قطر آنها بيش از يك سانتي متر است) و گاهي تا ۶ هفته بهبود نمي يابند. جاي زخم اين آفت ها بعد از برطرف شدن باقي مي ماند. حالت ديگر آفت هاي تبخالي (هرپتيك) هستند. اين آفت ها بسيار كوچك و نوك سوزني بوده و در دسته هاي ۱۰ تا ۱۰۰ تايي ديده مي شوند. اين آفت ها بيشتر در دوران پيري بروز كرده و مثل و مثل آفت هاي كوچك بهبود مي يابند. توجه كنيد كه اين آفت ها هيچ ربطي به بيماري تبخال و ويروس HSV نداشته و صرفاً شكل ظاهري آن شبيه زخم هاي تبخال است.
زخم باستاني پردردسر
آفت يكي از بيماري هايي است كه قرن هاست بشر را به دردسر انداخته است. آفت از كلمه يوناني «آفتا» به معني زخم مشتق شده است. در كتاب پزشكي بقراط حكيم درباره اين بيماري و راه هاي درمان آن صحبت شده است. تحقيقات نشان داده تقريباً ۲۰ درصد از مردم در كل دنيا آفت مي زنند. اين رقم در برخي جوامع ۵ درصد بوده و در برخي جاها به ۶۶ درصد نيز مي رسد. بنابراين مي توان آن را شايع ترين بيماري مخاط دهان در كل دنيا نامگذاري كرد. اغلب مردم تا پيش از ۳۰ سالگي يك بار آفت را تجربه كرده اند.
چرا آفت مي زنيم؟
بايد گفت علت اصلي تشكيل آفت هنوز به طور دقيق مشخص نيست. محققان در مطالعات گوناگون علل متعددي را براي ايجاد آفت دسته بندي كرده اند.
برخي از اين علل عبارتند از:
ـ آسيب ديدن خفيف مخاط حفره دهان به واسطه درمان هاي دندانپزشكي، مسواك زدن شديد، گاز گرفتن و خوردن غذاهاي داغ، تند و پرادويه.
ـ استفاده از خميردندان ها يا دهانشويه هاي حاوي سديم لوريل سولفات
ـ حساسيت به برخي خوراكي ها مثل شكلات، قهوه، توت فرنگي، تخم مرغ، مغزها، پنيرها و خوراكي هاي خيلي ترش و اسيدي
ـ كمبود ويتامين ۱۲B، زينك (روي)، اسيد فوليك يا آهن
ـ وجود هليكوباكترپيلوري
ـ استرس هاي روحي
ـ تغييرات هورموني در بانوان
علامتي از يك بيماري
آفت معمولاً يك بيماري مستقل است اما در برخي موارد آفت هاي عود كننده متعدد و بزرگي در دهان بيمار تشكيل مي شود كه مي تواند نشانه اي از ابتلا به يك بيماري ديگر باشد. مثلاً در بيماري سلياك كه به واسطه حساسيت به گلوتن اتفاق مي افتد بيماري دچار آفت هاي عود كننده متعدد مي شود. در بيماري هايي مانند بيماري كرون، سندرم بهجت، اختلال در سيستم ايمني و ضعف سيستم ايمني در بيماري ايدز بيمار به كرات دچار آفت هاي بزرگ مي شود. اين آفت هاي متعدد و تكرار شونده از جمله علائم اصلي تشخيص اين بيماري ها محسوب مي شود.
چه كساني بيشتر آفت مي زنند؟
آفت همه افراد را در همه سنين مبتلا مي كند اما خانم ها چون بيشتر در معرض كم خوني و فقر آهن بوده و تغييرات هورموني مداومي را تجربه مي كنند بيشتر ممكن است دچار آفت شوند. همچنين يك سوم افرادي كه به طور مكرر دچار آفت مي شوند در خانواده خود سابقه ابتلا به آفت دارند. هنوز ارتباط دقيق بين سابقه خانوادگي و آفت زدن مشخص نيست اما علت آن ممكن است ژنتيك و زندگي در يك محيط ثابت با الگوهاي زندگي و غذايي يكسان باشد.
چه كنيم كه آفت نزنيم؟
پيشگيري از آفت به دليل عوامل متعدد ايجاد كننده آن كار ساده اي نيست. با اين حال رعايت برخي نكات به شما كمك خواهد كرد تا كمتر دچار آفت شويد.
ـ از خوردن غذاهايي كه باعث تحريك مخاط دهان مي شوند و به آنها آلرژي داريد پرهيز كنيد. غذاهاي تند و پرادويه خطر ابتلا به آفت را افزايش مي دهد.
ـ غذا يا نوشيدني خيلي داغ نخوريد چون باعث آزاردگي مخاط شده و ممكن است باعث ايجاد آفت شود.
ـ موقع غذا خوردن صحبت نكنيد چون احتمال گاز گرفتن مخاط دهان در اين حالت بسيار بالاست و مي تواند منجر به آفت شود.
ـ بهداشت دهان را رعايت كنيد. به طور مرتب مسواك بزنيد و نخ بكشيد تا باكتري هاي دهان كاهش يابد. در ضمن يادتان باشد با شدت زياد مسواك نزنيد تا مخاط دهان آزرده نشود.
ـ سعي كنيد استرس هاي روحي خود را تا حد امكان كاهش دهيد.
ـ اگر دچار كمبود آهن يا زينك يا ويتامين ۱۲B هستيد حتماً با خوردن مواد غذايي حاوي اين مواد يا مكمل ها كمبود آنها را جبران كنيد.
راه هاي مقابله با اين زخم دردناك
بايد گفت آفت درمان خاصي ندارد و مثل تبخال بايد دوره آن طي شود تا بهبود يابد. در نتيجه تمام درمان هايي كه براي آفت ارائه مي شوند صرفاً با هدف كاهش درد و سوزش طراحي شده اند.
درمان هاي متعددي در منابع مختلف براي كمتر شدن درد و سوزش آفت ذكر شده كه به برخي از موثرترين آنها اشاره خواهيم كرد.
ـ چرخاندن دهانشويه هاي ضدعفوني كننده در نواحي مبتلا به آفت مي تواند باعث كاهش درد اين زخم شود. اين قبيل دهانشويه ها با ضدعفوني كردن سطح زخم براي مدت قابل توجهي درد آن را ساكت مي كنند. تنها اشكال اين روش سوزش شديد دهان هنگام چرخاندن مايع در دهان است كه برخي از بيماران قادر به تحمل آن نيستند اما اگر بتوانيد ۳۰ ثانيه اين سوزش را تحمل كنيد آن وقت تا مدت زيادي درد نخواهيد داشت.
ـ راه ديگر استفاده از شربت ديفن هيدرامين است كه به خصوص قبل از خوردن غذا مي توانيد از آن استفاده كنيد. يك يا ۲ قاشق غذاخوري شربت ديفن هيدرامين را داخل نصف استكان آب ولرم ريخته و آن را در دهان بچرخانيد. در اين صورت كل محيط دهان و زخم آفتي بي حس شده و شما مي توانيد به راحتي غذا بخوريد. فقط يادتان باشد اين محلول را نخوريد چون به شدت باعث خواب آلودگي تان خواهد شد.
ـ پمادهايي در داروخانه در دسترس شماست كه مي توانيد مقدار اندكي از آن را روي زخم آفتي بماليد. اين پمادها حاوي مواد بي حس كننده يا ضدالتهاب بوده و درد شما را از بين مي برند.
ـ اگر به شربت آلومينيوم ام.جي.اس دقت كرده باشيد در زير مايع شفاف بالاي شيشه يك مايع غليظ و سفيدرنگ وجود دارد كه به آن شير منيزيم مي گويند. شما مي توانيد با خالي كردن مايع بالايي شيشه، مقداري از شير منيزيم را روي آفت بماليد. اين ماده روي زخم را پوشانده و درد شما را كاهش مي دهد.
ـ اگر به هيچ يك از اين مواد دسترسي نداريد كمي يخ روي زخم بگذاريد تا كمي بي حس شود.
سيب سبز/ شماره ۱۰۲/ نيمه اول آذر ماه ۹۲/ دكتر عليرضا آشوري/ صفحه ۹۲
کد مطلب: 291234
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
